zondag 1 maart 2009

Laat Grunberg maar reportages schrijven

Arnon Grunberg – Kamermeisjes & soldaten
Arnon Grunberg onder de mensen – reportages uit: Bagdad – Kabul – Pristina – Ascuncion – Lima – Beiroet – Tel Aviv – Berlijn – Zurich -Beieren – Kandahar – Guantanamo Bay


Bij Grunberg is het al jaren de vraag hoe hij er in slaagt zoveel tekst te produceren die over het algemeen van hoge kwaliteit wordt geacht. Ik hoor niet bij zijn grote schare fans want aan zijn meeste romans beleefde ik weinig plezier maar misschien wel bij zijn bewonderaars. Zeker na het lezen van de artikelen die in dit boek zijn gebundeld. Ze verschenen vrijwel allemaal in het NRC dat ik ook lees maar waarin ik ze vaak oversloeg. Op zich een aardige vraag: waarom hoeven dit soort verhalen van mij niet perse in de krant en lees ik ze liever in boekvorm.

Het gaat hier om een vorm van literaire journalistiek en misschien wel het New Journalism dat in de jaren dat ik journalistiek studeerde zo in trek was maar inmiddels behoorlijk 'old' moet zijn. Tegenwoordig hebben we het liever over participerende journalistiek, hier en daar een beetje undercover, maar over het algemeen maakt Grunberg zich bekend als schrijver/journalist.



'De werkelijkheid confronteren met fictie in de breedste zin van het woord is hoe ik mijn taak als romanschrijver opvat', schrijft Grunberg ergens. Het wordt niet duidelijk hoe zich dat verhoudt tot de verslagen van zijn expedities want het er komt geen fictie aan te pas. Grunberg beschrijft de realiteit, verlevendigt deze met een forse dosis ironie, humor en vooral veel aandacht voor het detail en zijn eigen waarnemingen die vaak het absurde benaderen. De bekendste reportages uit zijn boek zijn de verslagen van de bezoeken die hij als embedded journalist bracht aan Irak, Afghanistan en Guantanamo Bay. De verslagen over de Nederlandse missies in Irak en Afghanistan zijn wat mij betreft het meest geslaagd. Ik voel dat hij het belangrijk vindt en dat hij er betrokken bij is. Meer dan bij sommige andere onderwerpen. Hij voegt met zijn verhalen zeker iets toen aan de berichtgeving over de Nederlandse missies.

Grunberg doet verder verslag van onder andere bezoeken aan de mennonieten in Paraguay, aan Israel en Libanon. Zijn onderwerpkeuze roept nogal eens vragen op. Waarom hij tien dagen achter de 'speisewagen' in een Zwitserse trein moet lopen, blijft een raadsel en levert geestig en onderhoudend maar niet echt relevant materiaal op. Hetzelfde geldt voor een bezoek aan het bestuur van de pedofielenpartij, alhoewel het verslag daarvan tamelijk briljant. Grunberg weet zijn eigen ongemak en tweeslachtigheid treffend te beschrijven waarbij ik altijd zal onthouden dat er die avond nootjes werden geserveerd.

Een interessant boek, ook voor de lezers die minder met Grunbergs romans op hebben.

Jaaps boekencijfer: 8.5

Geen opmerkingen: