Het einde van de wereld

Alhoewel ik nog nooit iets van Pablo Neruda las, was het bijzonder om door de straten van Valparaiso te lopen. De Chileense kuststad waar de Nobelprijswinnaar (literatuur, 1971)een groot deel van zijn leven doorbracht. Verschillende van de huizen waar hij verbleef zijn als museum in gericht en de stad ademt de onafhankelijkheid van deze bijzondere geest die ook politiek zeer actief was. Een van de huizen van Neruda, waar zijn bijzondere verzamelingen nu te bewonderen zijn

Ik heb in drie weken Chili geen Latijnsamerikaanse literatuur gelezen omdat ik er doorgaans weinig opgewonden van raak. Het was natuurlijk heel verantwoord geweest om hier Neruda te lezen maar ik lees liever wat ik leuk vind. Ik heb wat fragmenten van de Chili-biografie van Isabelle Allende gelezen maar op de een of andere manier liggen mevrouw Allende en ik elkaar niet. Haar hang naar magie en mystiek ergeren me. Dat heb ik ook bij bijvoorbeeld Gabriel Garcia Marquez. Grootse literatuur, dat beaam ik meteen, maar sfeer en stijl spreken me niet erg aan. Misschien dat ik het binnenkort nog eens ga proberen met Roberto Bolaño waarover in Vrij Nederland wordt geschreven dat hij de literaire hype van 2009 gaat worden. Al wordt me uit het rommelige artikel niet precies duidelijk wat deze overleden Chileense schrijver tot zo'n fenomeen zou maken.

De afgelopen week heb ik me redelijk goed vermaakt met Een fractie van het geheel van Steve Toltz waarover een andere keer meer. Ik zie onderhand wel weer uit naar een bezoek aan een boekhandel in Utrecht want de boekwinkels in Chili stellen niet veel voor, en bovendien heb je er weinig aan als je beheersing van de Spaanse taal vrijwel nul is. Het eerste boek dat ik ga aanschaffen is het verslag van haar ministerschap van Ella Vogelaar. Een vriendin mailt dat ik na het lezen van deze memoires echt geen PvdA meer zal gaan stemmen.

Tijdens mijn verblijf van drie weken hier las ik uiteindelijk slechts 1 boek dat zich in afspeelt in Zuid-Amerika, maar dat was dan ook nog van een Franse auteur. De tranen van de moordenaar van Anne-Laure Bondoux verscheen al in 2004. Ik kwam het tegen tijdens het googelen op jeugdboeken die zich in Chili afspelen. Het boek had ook 'Het huisje aan het eind van de wereld' kunnen heten want daar woont Paolo met zijn ouders, ergens in het zuidelijkste puntje van Patagonie. Zijn ouders worden op de derde bladzijde vermoord door een brute crimineel met de naam Angel. Die kan het niet over zijn hart verkrijgen om ook het kind om te brengen maar gunt Paolo wel 'de eer' om zijn eigen ouders begraven. Een luguber en wreed begin, zeker voor een kinderboek, maar uiteindelijk is het een nogal moralistisch boek met een zoete boodschap over het onderscheid tussen goed en kwaad. Jammer, want tot op driekwart is er niks aan de hand en is het een rauwe maar ontroerende vertelling over de vriendschap tussen een moordenaar en een kind. Jammer dat Bondoux uiteindelijk meent te moeten benoemen dat goed en slecht dicht bij elkaar liggen. Waarom laat ze dat nou niet aan de lezers zelf over? Het haalt de kracht van het boek enigszins onderuit maar gelukkig niet volledig. De tocht van de jongen en de moordenaar door Chili en door hun eigen geweten en herinneringen is boeiend en spannend genoeg. Bondoux spaart de lezer niet en dat is te prijzen want dat gebeurt veel te vaak in jeugdboeken. Zonder het nadrukkelijke moralisme was het een supergoed boek, nu is het een gewoon goed boek.

Het is leuk om het in Chili zelf te lezen al is dit land zo langgerekt dat de plek waar het zich afspeelt, duizenden kilometers verwijderd is van waar ik me nu bevind.

Jaaps boekencijfer: 7.8