JaapLeest denkt met u mee!

Zowaar wordt deze weblog gelezen en werpt ook nog eens vruchten af. Een nieuwe uitgave van een roman krijgt een andere titel, mede doordat ik er op deze plek een oproep toe deed:

"Waarom er voor zo’n quasi-literaire benaming is gekozen, is een raadsel. Zeker als een prachttitel als ‘Kleine stinkerd’ een inkoppertje is. Deze hardcore roman met zachte kanten verdient een vlaggetje dat precies die lading dekt."

Uit de weblog van auteur Henk van Straten blijkt dat ik enige invloed heb gehad op de vreugdevolle en terechte beslissing om die rare titel Ik ben de regen te veranderen in Kleine Stinkerd. Wat een eer, hulde Henk! Gebeurt het trouwens vaker dat een roman een heel andere titel krijgt bij een heruitgave? Ik zou het niet weten maar voor voorbeelden houd ik me aanbevolen.

Nog een debuut waar ik enige invloed op had: Het bankje in het park van mijn goede vriendin Trudie de Jong.



Ik mocht meelezen en advies geven bij dit bijzondere project. Een zeer persoonlijk verhaal dat haar van het hart moest en wat ze op een authentieke manier heeft gedaan. Een mooie manier om anderen deelgenoot te maken van je ervaringen. Trudie deed dat via Boekscout, een online uitgeverij die auteurs ondersteunt hun boek uit te geven. Vroeger sloegen we aan het kopieren en stencillen, tegenwoordig maken we daar een echt boek van met een ISBN-nummer. Ik ben apetrots op Trudie, hopelijk is haar zoon dat ook en anders maar niet.

Lig nog wat te bespreken boeken achter. Een verslag van de nieuwe John le Carre en het zeer aan te raden journalistieke boek van Arnon Grunberg volgen. Ik las ondertussen ook nog De voorlezer van Bernard Schlink omdat ik er door de verfilming The Reader (met Oscarwinnares Kate Winslet) op attent werd gemaakt. Indrukwekkend boek in de sobere stijl van Schlink. Ik ben erg benieuwd naar de film want het is geen boek waarbij je direct aan verfilming denkt.
Jaaps boekencijfer: 8.0

Een Italiaans kunstje

Paolo Giordano - De eenzaamheid van de priemgetallen

Volgens mij willen zowel lezers al mensen in het boekenvak af en toe een lekker spectaculair debuut. Daar kan iedereen dan over jubelen, elkaar high-fives geven. De lezer, de boekhandelaar en de uitgever smult en iedereen is blij en tevreden. De nog maar 26-jarige Italiaan Giordano bedient iedereen op zijn wenken. Het boek is in Italie een hit en in veel talen vertaald en volgens mij in Nederland ook een aardige bestseller aan het worden.



Jammer dat het dan toch een beetje tegenvalt al is het maar waar je het boek op beoordeelt. Het leest lekker weg, het is origineel en het is vooral een bijzonder boek als je het afzet tegen de leeftijd van de auteur. Hij lijkt redelijk diep te graven en heeft opvallende hoofdpersonen tot leven gewekt. Een man en een vrouw die beiden in hun jeugd iets bijzonder traumatisch hebben meegemaakt waarvan we in de openingshoofdstukken deelgenoot worden gemaakt. Daarna verloopt hun leven volgens de lijnen van dat trauma, ze zijn gehavend en dat levert vooral problemen op in hun sociale leven. Maar o wonder, bij elkaar vinden ze herkenning en dat had een mooie oplossing kunnen zijn. Toch lukt zelfs die relatie niet want ze blijven priemgetallen. Een leuk gevonden metafoor voor mensen die los zijn geraakt van de anderen en gedwongen altijd apart en geisoleerd blijven.




Het is vakkundig opgeschreven maar vooral heel erg schematisch en bedacht. Ik snap ergens de populariteit van het boek wel, de schrijver ziet er ook nog eens bijzonder smakelijk uit en heeft alles mee voor talkshows en andere openbare optredens.
En het verhaal lijkt heel diep te gaan. Maar ik ga er niet in mee, ik vind het teveel voorgeprogrammeerd, te bedacht en de emoties raken me niet. Het is geen vervelend boek om te lezen maar het blijft toch vooral hangen in een kunstje dat slim en handig is uitgevoerd maar waarvan ik als lezer te goed begrijp hoe het is bedacht. Een beetje alsof je achter de schermen met Hans Klok mee mag kijken.

Jaaps boekencijfer: 6.5

Welke boeken neem ik mee?

Volgende week vertrek ik voor drie weken naar een Nederlandse vriendin in Chili en de bedoeling is om daar uit te rusten en veel te lezen. Een van de leukste dingen van zo'n reis is het samenstellen van de stapel boeken die mee gaat in de koffer. Dit keer kom ik er niet helemaal uit. In ieder geval gaan Een fractie van het geheel van Steve Toltz en de nieuwe John le Carre mee. Ga ik nog op boekenjacht of kijk ik eens goed in mijn eigen boekenkast? Er zijn zoveel klassiekers die ik nog niet gelezen heb. In Oorlog en Vrede ben ik nog maar tot een kwart gevorderd en het Verzamelde Werk van Kafka staart me ook al jaren verwijtend in de rug. Stiekem heb ik een voorkeur voor nieuwe boeken. Misschien maar proberen een goede mix te maken. Wie helpt?

Marie Hermanson - De man onder de trap

De man onder de trap van Marie Hermanson gaat niet mee want die heb ik in een ruk uitgelezen. Onzin natuurlijk, want het heeft wel een dag of 3 geduurd maar wat ik bedoel, en wat mensen volgens mij meestal bedoelen met die ruk, is dat het zo'n boek is dat door je blijft spelen en waar je verder in wilt lezen. Het boek zat bij de stapel boeken die ik van de collega's kreeg en sprong er meteen uit door de titel en het omslag (en het leuke kaartje van de gever). Het boek verscheen vorig jaar in een Nederlandse vertaling en is de achtste roman van Hermanson, van wie ik nog nooit gehoord heb maar die volgens de achterflap een van de meeste succesvolle auteurs van Zweden is. Dit boek had best een hit mogen worden en dat kan alsnog als we er met zijn allen ons best voor doen.

Stel je voor: je koopt een nieuw huis, en dan blijkt er een mannetje onder de trap te wonen. Dat mysterieuze mannetje zet het leven van de hoofdpersoon op de kop die langzaam zijn eigen leven en het contact met zijn vrouw en kinderen verliest. Al zijn zekerheden vervagen en dat mannetje blijft hem maar lastig vallen. Het is allesbehalve een jeugdboek, mocht je dat soms denken. Het is een verhaal dat eenvoudig en vredig begint en langzaam sluipt de gekte erin zonder dat het uit de klauw loopt. Daardoor blijft het goed voorstelbaar en behoorlijk realistisch alhoewel behoorlijk vervreemdend. Ergens ga je heel ver met die man mee en dat maakt het indringend. Zonder dat ik nou meteen zelf dacht dat hier een mannetje onder de trap woonde. Alhoewel wij ook een soortgelijk hok hebben. Een absolute aanrader!


Jaaps boekencijfer 8.8

Een hele stapel jeugdboeken

Veel tijd om te lezen maar vaak te moe om de inhoud goed tot me door te laten dringen. Dus een klein beetje uit nood lees ik momenteel vooral jeugd- en kinderboeken. Wat een feest! Tot een jaar of zes geleden las ik veel jeugdboeken en ik heb een behoorlijke verzameling aangelegd en besprak ze voor diverse bladen. Door verandering in het werk is de belangstelling voor jeugdliteratuur wat op de achtergrond geraakt maar dat gaat veranderen. De hernieuwde kennismaking, al heb ik het nooit helemaal losgelaten, is nu al geslaagd en wie weet ga ik het recenseren weer oppakken of me op een andere manier bezighouden met jeugdboeken. Heb het boekje Kinderboeken schrijven van Wim Daniels aangeschaft en ben momenteel bezig in Bestseller van Paul Sebes (waarin hij uitlegt hoe je succesvol boek schrijft), dus de lat ligt hoog. Ach, wie weet. Ik heb me voorgenomen om eindelijk eens een serieuze poging te gaan doen. Waar het op uitloopt, maakt niet uit. Het gaat allereerst om de poging, niet oud worden zonder het te hebben geprobeerd.

De volgende boeken heb ik de afgelopen tijd gelezen, ik volsta met een korte 'bespreking' want het is nogal een lijst. De eerste drie boeken gaan, eigenlijk toevallig, over afscheid nemen en rouw. Ik heb ze wisselend aangeschaft naar aanleiding van recensies of publiciteit of ik kreeg ze als recensie-exemplaar.

Bart Moeyaert - Missen is moeilijk

De onvermoeibare Bart Moeyaert schreef met Missen is moeilijk 'drie verhalen over de tijd na het afscheid', zoals de ondertitel meldt. Dat is niet geheel correct want zeker het derde verhaal vertelt vooral de voorgeschiedenis van een naderend afscheid. Niet het sterkste boek van Moeyaert. Hij is een meester in de kunst van het weglaten waardoor veel aan de lezer wordt overgelaten. In deze korte verhalen vind ik dat niet zo goed werken. De illustraties van Annemarie Heymans werkten me nogal op de zenuwen. Soms zijn ze prachtig maar het zijn er nogal veel en ze hebben over het algemeen iets naargeestigs.
Jaaps boekencijfer 6.5

Caja Cazemier - Te snel
Meisje heeft nog maar kort verkering en dan komt haar vriendje om bij een scooterongeluk. Ze wordt hier pas van op de hoogte gesteld als ze terug is van het schoolreisje. Cazemier verbindt haar emoties en rouwverwerking vaardig aan de broer van het slachtoffer en ondanks de soms wat vlakke stijl een boek met de nodige diepgang. Leest lekker weg en alhoewel een tikje belerend en pedagogisch is het niet direct een boek voor in de kast ´rouwverwerking´ maar blijft het als verhaal overeind.Jaaps boekencijfer 7.0

Mireille Geus - Naar Wolf
Prachtige terugblik op een intense kindervriendschap waar om onduidelijke redenen een eind aan is gekomen. Zoltan gaat na jaren terug naar zijn vriendje Wolf nadat hij diens moeder is tegengekomen. Een verhaal dat mooi is uitgewerkt en waar misschien wel wat meer had ingezeten dan deze roman die meer wegheeft van een novelle. Het is een pre als je als lezer veel zelf in kunt vullen maar hier wordt misschien iets te veel aan de verbeelding over gelaten. Maar ik ben nieuwsgierig geworden naar Mireille Geus. En jaloers op haar werkplek, check die even op haar website.Jaaps boekencijfer 8.0


Wat een verschillende impact kunnen boekomslagen hebben. De tekening stond op de eerste uitgave van Naar Wolf en de zwart-wit foto op een latere versie. Alleen of met zijn twee: opvallend als je de inhoud van het boek kent.

Ingvar Ambjornsen - De moorden van Barkvik

Er moet zo'n schuine streep door de O maar ik weet niet hoe ik dat voor elkaar krijg.Een ruig boek waarin een puber met zijn oom, die journalist is, in de camper naar een dorp afreist waar een moord is gebeurd. De hoofdpersoon blijkt een zelfverzekerde speurneus die uiteindelijk een grote rol speelt in het oplossen van deze misdaad. Het gaat al snel duizelen van alle verhaallijnen en personen; ik moest af en toe terug zoeken wie ook al weer wie was. Er wordt enorm veel bijgehaald en niet uitgewerkt en de plot is een zooitje; een thriller schrijven is een kunst. Maar de grote plus aan dit boek is het onverbloemde taalgebruik en de lekkere onbevangen hoeveelheid sex, geweld, bloed en andere thema's waarin jeugdboeken vaak zo verkrampt mee wordt omgegaan. Heftig en recht voor zijn raap en daardoor toch vrij realistisch, ondanks de grote ongeloofwaardigheidsfactor.Jaaps boekencijfer 7.5

Jan Simoen - Goed bezig Sigi!

Simoen is een van die vele bijzondere 'jeugdboekenbelgen' die naast onder andere Beerten, Moeyaert en Provoost boeken van hoge kwaliteit aflevert. In een Vlaams schooltijdschrift schrijft hij een feuilleton over de eigenzinnige Sigi ('ik heet Sigiswald en daar kan ik niks aan doen') die scherp observeert en daar uitermate humoristisch verslag van doet. Hij beschrijft de nieuwe macrobiotische vriendin van zijn vader, de opvliegende buien van zijn moeder en de sukkeligheid van zijn broertje. Het gevaar van cliches en vooral meligheid ligt op de loer en slaan ook af en toe wel toe maar gemiddeld levert Sigi vooral vermakelijk en hilarisch leesvoer op.Jaaps boekencijfer 8.5

Edward van de Vendel - Wie wil er met ons trouwens. Cal en Gus 3

Serieuzere jeugdboekenschrijvers hebben natuurlijk recht op luchtige uitstapjes. En soms levert dat verrassingen op zoals bij Jan Simoen. De rappende tweeling Cal en Gus kunnen me minder bekoren. Het verhaal is voorspelbaar en taal en stijl gaan daar in mee. En raps schrijven kan Van de Vendel al helemaal niet. Overbodig boekje dit, doe maar geen deel 4.Jaaps boekencijfer 5.3

Edward van de Vendel en Anoush Elman - De g
elukvinder

Nog een boek van Van de Vendel maar dan van het kaliber dat we van hem gewend zijn. In een reeks waargebeurde verhalen die Querido onder de noemer Slash uitbrengt. Een boek dat je veel politici zou willen laten lezen en andere mensen die smalend over asielzoekers en vluchtelingen oordelen. Het boek behelst vooral het reisverslag van Anoush uit Afghanistan en de periode in de diverse centra waarin het gezin wacht op een verblijfsstatus. Een mengeling van wanhoop en doorzettingsvermogen: het is onvoorstelbaar wat ommige kinderen voor hun volwassenwording al hebben moeten doorstaan. Het boek is erg detaillistisch en daardoor hier en daar wat langdradig en het is jammer dat het stopt op het moment dat Anoush eindelijk een echte Nederlander mag zijn. Ik ben erg benieuwd hoe het hem verder is vergaan. Van de Vendel blijft heel dicht bij de jongen en maakt er tegelijkertijd een leesbaar verhaal van. Deze serie heeft alles in zich om te gaan lijken op de 'kommer en kwel-reeksen' waar uitgeverij Lemniscaat om bekend stond. Ik zie de verhalen over misbruik, scheiding en anorexia al voor me. Maar als dit boek de trendsetter is, hoeven we ons geen zorgen te maken over de kwaliteit.Jaaps boekencijfer 8.0

Een gewoon gezin

Herman Koch - Het diner
Vonne van der Meer - Zondagavond

Ineens heeft Herman Koch een hit. Een uitgekiende mediacampagne, een hip en opvallend omslag (volgens mij werkt dat echt, zo'n felle kleur blauw valt op in de boekhandel) en een lekker toegankelijk en hedendaags boek dat gemakkelijk wegleest en nog een beetje geengageerd is ook. Klinkt dat cynisch? Zo is het niet helemaal bedoeld maar misschien wel voor twintig procent. Het is zo'n boek dat is voorbestemd voor de bestsellerlijstjes en dat lukt vervolgens dan ook. Het is geen slecht boek; over de inhoud is in alle publicaties al genoeg gezegd. Nog even kort: twee broers dineren met hun echtgenotes aan het diner in een hip restaurant (De Kas waar ik ooit talloze kogeltjes uit mijn eendeborst heb gepulkt) om met elkaar te bespreken hoe ze omgaan met de situatie die hun zoons hebben veroorzaakt. Het gegeven is mooi en het meest interessant vond ik zelf het karakter en de beschrijving van de hoofdpersoon. Vanaf het begin had ik een zekere sympathie voor hem en dat verandert gedurende het boek eigenlijk niet, ondanks dat hij nogal wat merkwaardige en agressieve trekken blijkt te hebben. Dat maakt hem veel meer eens mens om je mee te identificeren dan zijn broer, die zich opmaakt om de nieuwe premier van Nederland te worden. Het Diner is een absolute pageturner al vind ik de vorm van het diner (ieder hoofdstuk is een gang) en de aandacht voor het eten, wat geforceerd. De pyschologische ondertoon van de roman is aansprekend: er kan zomaar iets gebeuren dat je leven drastisch verandert. Ook bij mensen en in gezinnen die ogenschijnlijk heel normaal zijn. Hoezeer de vader, de hoofdpersoon, ook wil dat zijn gezin normaal is. Niemand is normaal, overal schuilt gevaar en ligt onraad op de loer. Dat is een beetje beangstigend maar uiteindelijk ook troostend omdat mensen blijkbaar in staat zijn er vaak wel zo'n draai aan te geven dat ze verder kunnen. Een lekker vakantieboek dit, hier en daar wat over de top en met nadruk geschreven voor het grote publiek maar wie neemt iemand als Herman Koch dat nou kwalijk...
Jaaps boekencijfer: 7.5

Met de boeken van Vonne van der Meer heb ik een wat ambivalente verhouding. Ze behandelt thema's (vooral menselijke relaties) die me interesseren en daar komt nog eens haar belangstelling voor religie en levensbeschouwing dus de basis is goed. De eilandboeken (een trilogie over een huisje op een waddeneiland waar steeds andere gasten met hun eigen problemen en verhalen kwamen logeren) waren mooi maar ik begreep de bijna fanatieke afkeer van mijn vriend tegen die boeken ook wel weer een beetje. Van der Meer heeft iets zij-igs en zemeligs. Zo ook in Zondagavond. De literaire pers was vrij enthousiast maar mij kon het als gewone lezer niet echt bekoren. Het gaat wel ergens over en het verhaal zit goed in elkaar maar op de een of andere manier blijft het iets afstandelijks houden. Dat hoort misschien een beetje bij deze schrijfster: een zekere klinische benadering. Het uiteindelijke probleem, het geheim waar alles om draait in dit boek, vond ik niet enorm opzienbarend. De overdaad aan overbodige religie lijkt er aan de haren bijgesleept. En de karakters gaan niet echt leven. Waarom hebben die twee vrouwen zo'n hekel aan elkaar? Wie is die man nou precies, ik leer zijn geheim beter kennen dan hemzelf. Een aardig boek maar het blijft me niet lang bij.
Jaaps boekencijfer: 6.9

Paar verrassingen op longlist Libris

Op de longlist van de Libris Literatuurprijs staat gelukkig alleen maar echte fictie waaronder de boeken van veel usual suspects zoals Mutsaers, Noordervliet, De Winter, Enquist, Mortier, wederom Meijsing en natuurlijk de onvermijdelijke Grunberg. Ik heb er 7 van de 18 gelezen (en drie ervan met een onvoldoende beloond op deze blog). Wat mij betreft een paar verrassingen: de debuutroman van journalist Robert Vuijsje die door mij als oninteressant aan de kant was gelegd;en Cel van Charles den Tex die op dit blogje met een 7.3 werd beloond Maar tot mijn grote vreugde staat daar ineens ook Familievlees van Martin Hendriksma op. Een boek dat voor mijn gevoel onterecht nauwelijks was opgemerkt en een heel aardig en lezenswaardig debuut is. Ik noemde het in de zomer van vorig jaar een aanrader, gaf het een 7,5 en typeerde het als 'droog, eigenzinnig, humoristisch en spannend' en leverde de uitgeverij en passant een opmerking voor de flaptekst van Hendriksma's volgende boek met de opmerking: 'Wat kan die man schrijven zeg'.

Dat zou toch wel een bekroning van deze blog zijn, als er eens uit geciteerd wordt op de achterflap van een roman. Dat er een auteur reageerde onder een van de besprekingen vind ik al een eerste succesje al had ik een licht gevoel voor schaamte over het lage cijfer dat ik Karlijn Stoffels had gegeven.

Terug naar de Libris-longlist: opvallend weing Vlamingen en merkwaardig dat uitgeverijen blijkbaar kunnen vergeten boeken hiervoor in te sturen. Het zal je maar overkomen als auteur. Ik heb naar aanleiding van de lijst het boek Visser van Rob van Essen besteld (ja, ja, ik ben ook een Boller tegenwoordig) en verder voorspel ik dat Godenslaap van Erwin Mortier gaat winnen. Ik heb het niet gelezen en ik ga het niet lezen maar het lijkt me typisch zo'n literair verantwoord boek waar een jury zich geen buil aan kan vallen.